ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ : Πρόκειται για ορμόνη που παράγετε από τα επινεφρίδια και λειτουργεί ως «ορμόνη του stress». Αυξάνει τα επίπεδα της το πρωί κατά το ξύπνημα.
- Σε συνθήκες αυξημένου stress σωματικού ή ψυχικού η ουσία αυτή αυξάνεται στον ορό του αίματος.
- Επίσης αυξάνεται σε:
- παθήσεις του φλοιού των επινεφριδίων – π.χ. σύνδρομο Cushing
- εξωγενή χορήγηση σε ρευματολογικά νοσήματα, σκλήρυνση κατά πλάκας, αντιμετώπιση κακοήθων νεοπλασιών κ.ά.
Δράσεις:
- Επάγει τη λιπογένεση –αναστέλλει την λιπόλυση και την νεογλυκογένεση
- Αυξάνει τον καταβολισμό των πρωτεινών στην περιφέρεια , πχ μυς.
- Έχει αντιφλεγμονώδη δράση.
- Επιφέρει ανοσοκαταστολή, σε ένα βαθμό
- Επηρεάζει τα επίπεδα στον ορό του αίματος του βασικού καύσιμου του μεταβολισμού, της γλυκόζης, ανεβάζοντάς τα.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση τίθεται με:
- το ιστορικό του τρόπου ζωής- κατά τόπους φλεγμονές ,
- τον σωματότυπο
- ιδιαίτερη κλινική εικόνα (αυξημένη περίμετρος κοιλίας με λεπτά άνω και κάτω άκρα και χαμηλή μυική ισχύ)
- σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ
- ιστορικό κατάθλιψης, άγχους είτε εντόνου stress και
- φυσικά, με καθορισμένες εργαστηριακές μετρήσεις προς διαπίστωση παθολογικών παραμέτρων κ υψηλών τιμών στο αίμα
- αποτελεί αίτιο δευτεροπαθούς οστικής απορρόφησης (οστεοπενία, οστεοπόρωση) λόγω επίδρασης αυτών στο μεταβολισμό της βιταμίνης D, στο σβέστιο και κατ΄επέκταση στο οστό.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
- Συνίσταται σε επίλυση του αιτιοπαθογενετικού παράγοντα , πχ σε σύνδρομου cushing , είτε αντιμετώπιση νεοπλασίας που παράγει την ορμόνη κλπ
- Αντιμετώπιση του stress : ψυχίατρος-ψυχολόγος
- Διόρθωση των διατροφικών συνηθειών: να είναι πλούσιες σε Ω3 λιπαρά οξέα , φρούτα κλπ –τροφές με χαμηλό γλυχαιμικό δείκτη , αντιμετώπιση παχυσαρκίας
- Αερόβιος άσκηση .
- Χορήγηση αντιοστεοπορωτικής αγωγής είτε οστεοεπαγωγικής είτε αντιοστεοκλαστικής (διφωσφονικά, denosumab, teriparatide κα)
- Ρύθμιση και στενή παρακολούθηση της αγωγής για λοιπά ρευματολογικά νοσήματα και άλλες παθήσεις
Σημαντική σημείωση για αθλητές: Η αμέλεια να αντιμετωπίσουμε τα παρατεταμένα υψηλά επίπεδα της «ορμόνης του stress» οδηγεί σε μόνιμες και ενδεχομένως μη αναστρέψιμες βλάβες και τον αθλητή σε
- Χαμηλή απόδοση
- Αδυναμία περαιτέρω δυναμικής βελτίωσης
- Χαμηλή αντοχή στη δύναμη
- Συχνούς , δύσκολα ερμηνεύσιμους τραυματισμούς-φλεγμονές
- Λιγότερο συνολικό χρόνο άθλησης υψηλού επιπέδου