ΓΟΝΑΤΟ / ΑΣΤΑΘΕΙΑ ΓΟΝΑΤΟΣ

Πρόκειται για ενδοαρθρικό, αλλά εξω-υμενικό,  σταθεροποιητικό του γόνατος στοιχείο και δη σύνδεσμο.

• Ευρίσκεται έμπροσθεν του έτερου χιαστού συνδέσμου , για αυτό προσδιορίζεται ως πρόσθιος χιαστός , ενώ ο άλλος ως οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος .
• Σταθεροποιεί το γόνυ κατά την πρόσθια και στροφική του κίνηση.
• Η βλάβη επισυμβαίνει είτε με επαφή μέσω πλήξης κατά την έξω επιφάνεια του γόνατος , όταν αυτό πατά στο έδαφος είτε χωρίς επαφή, μέσω στροφικής κάκωσης (διάστρεμμα γόνατος).
• Πολύ συχνά συνυπάρχει βλάβη σε μηνίσκο.
• Οι χρόνιες – παραμελημένες- ρήξεις ΠΧΣ ακολουθούνται από χόνδρινες βλάβες , βλάβες σε μηνίσκους, οστεοαρθροπάθεια.
• Η βλάβη αυτή είναι πιο συχνή στα κορίτσια. Ο λόγος είναι η ιδιαίτερη ανατομία των κάτω άκρων (βλαισά γόνατα) και η διαφορά  με τα αγόρια  έγκειται  στην χαμηλή  μυική υποστήριξη της εκάστοτε κίνησης.
• Αποτελείται από 2 ταινίες: την πρόσθια έσω και την οπισθία έξω. Στις ρίζες του έχει νευρικούς υποδοχείς , η παρουσία των οποίων βελτιώνει την ιδιοδεκτικότητα , δηλαδή την ικανότητα του μέλους να αντιλαμβάνεται ερεθίσματα από το περιβάλλον κ να προσαρμόζεται.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

• Η κλινική εικόνα είναι αδιάψευστος:
  • Οιδηματώδες, επώδυνο γόνατο – Αίμαρθρο
  • Επώδυνη κίνηση- χωλότητα – αποφυγή βάδισης
  • Lachmann test ++
  • pivot shift test ++ του Mc Intosh

• Aπεικονιστικός έλεγχος:
  • Απλή ακτινογραφία κατά την οποία αναδεικνύεται πιθανά αποσπαστικό κάταγμα μεσογληνίων ακάνθων ή κάταγμα Segond.
  • Μελετάμε τους άξονες του κάτω άκρου (γωνία βλαισότητος –ραιβότητος) προκειμένου να προβούμε σε διορθωτικές κινήσεις όπου χρειάζεται.

• ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ είναι η εξέταση εκλογής και αναδεικνύεται το πλήρες ή μερικό της ρήξης του συνδέσμου. Πολύ συχνά συνυπάρχουν βλάβες σε μηνίσκους, οστικές θλάσεις ή κατάγματα – εμπιέσματα  σε μηριαίους και κνημιαίους κονδύλους, βλάβες σε λοιπά συνδεσμικά συμπλέγματα του γόνατος.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΝΗΛΙΚΕΣ

• Συντηρητική αγωγή:
  • Άμεσα μετατραυματικά προς ανακούφιση εκ των συμπτωμάτων και στα πλαίσια προεγχειρητικής προετοιμασίας
  • Σε ηλικίες άνω των 40ετών με χαμηλές απαιτήσεις , δηλαδή όχι αλτικές ασκήσεις , αλλαγή ρυθμού ή πορείας σε τρέξιμο κλπ.
  • Σε ασθενείς με χαμηλές απαιτήσεις και όχι μεγάλη??? χαλαρότητα –αστάθεια

• Χειρουργική θεραπεία:
  • Σε ΠΑΙΔΙΑ πάντοτε
  • Σε νεαρής ηλικίας ανθρώπους
  • Σε άνω των 40 χρ. δραστήριους ασθενείς
  • Σε προηγούμενη αποτυχημένη χειρουργική αποκατάσταση ρήξεως ΠΧΣ.
  • Επί συνοδών βλαβών= συνυπάρχουσα ρήξη σε μηνίσκους, οπίσθιο χιαστό σύνδεσμο, πλαγίους συνδέσμους , οπισθίων γωνιών, χόνδρινες βλάβες.

• Τεχνικές :
  • ΠΑΝΤΑ ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΑ

• Μοσχεύματα: Χρησιμοποιούμε
  • Ισχιοκνημιαίους τένοντες
  • Επιγονατιδικό τένοντα (bone block)
  • Τένοντα τετρακεφάλου
  • Πτωματικά μοσχεύματα με αυστηρές ενδείξεις
  • Ξενομοσχεύματα  με αυστηρές ενδείξεις

ΠΑΙΔΙΑ

• Μικρότερα των 14 ετών:
  • Συντηρητική αγωγή σε παιδιά που συμμορφώνονται με τις οδηγίες και δεν έχουν έντονες και αυξημένες αθλητικές υποχρεώσεις
  • Σε ρήξεις μερικού πάχους του προσθίου χιαστού συνδέσμου χωρίς ή με μικρή αστάθεια

• Χειρουργική σε όλες τις άλλες περιπτώσεις και δη σε ολική ρήξη του συνδέσμου

• Τεχνικές:
  • Εξωαρθρική-ανοικτή σε παιδιά πολύ μικρής ηλικίας και δείκτη Tanner 0-1

• Αρθροσκοπικά και ανάλογα με την ηλικία, το δυναμικό ανάπτυξης   και τον βαθμό ωρίμανσης (δείκτης Tanner)
  • All epiphyseal (Ενδοεπιφυσιακή)
  • Partial transphyseal (μερικώς δια-επιφυσιακή)
  • Transphyseal (διαμέσου των επιφύσεων)

• Μοσχεύματα : δεν επιτρέπεται η χρήση μοσχευμάτων που επηρεάζουν την ανάπτυξη του μέλους (δηλαδή bone blocks)
• Χρησιμοποιούνται ισχιοκνημιαίοι κατά κανόνα , τενοντομεταφορές κ.ά.
• Υψίστης σημασίας η μετεγχειρητική υπομονή, καθοδήγηση και αποκατάσταση του νεαρού ασθενού

• Πρόκειται για τραυματισμό του έσω σταθεροποιητικού στοιχείου του γόνατος. Αποτρέπει την άρθρωση να «ανοίξει» σαν μεντεσές, προς τα έξω.
• Ξεκινά από την έσω επιφάνεια του έσω μηριαίου κονδύλου και καταλήγει σε ευρεία άνω και έσω επιφάνεια του έσω κνημιαίου plateau.
• Πολύ συχνά συνδυάζεται και με άλλες βλάβες στην άρθρωση, αλλά μπορεί να είναι και μονήρης.
• Χαρακτηρίζεται από 3 βαθμούς σοβαρότητας

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

• Iστορικό τραυματισμού (αθλητική κάκωση, τροχαίο) και η κλινική εικόνα
• Η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από θετικό valgus stress test (=το γόνατο ανοίγει ως μεντεσές προς τα έξω όταν εφαρμόζεται πίεση στον πόδα με αντίσταση στο ύψος του γόνατος.)
• Η διάγνωση πιβεβαιώνεται με απλή ακτινογραφία και κυρίως μαγνητική τομογραφία.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

• Η θεραπεία των ρήξεων του έσω πλαγίου συνδέσμου του γόνατος είναι κατά κανόνα συντηρητική, με χρήση ειδικών ναρθηκών και πρωτοκόλλου αποκατάστασης
• Χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται σε αστάθειες 3^ου βαθμού, όπου η συντηρητική αγωγή αποτυγχάνει. Ειδική κατηγορία ασθενών είναι οι επαγγελματίες αθλητές, όπου η θεραπεία εξατομικεύεται.